«آشنایی با مفاهیم حقوق عمومی؛ بررسی مفهوم «امنیت

دستگاه ذی ربط: پژوهشکده شورای نگهبانتاریخ اتمام: 1396/07/30 سمت: ناظر علمی همکاران: حمید بالایی

مقدمه:

فارغ از آنکه در این مقام در پی پاسخی فلسفی به نوع تعامل انسان‏ در بستر اجتماعی و تأثیر احساس امنیت در این تعامل باشیم، تنها به این نکته اشاره می‏‌شود که انسان‏ها در طول تاریخ بشر در کنار یکدیگر و در ساختاری اجتماعی زیسته‏‌اند و هر آن‏جا که ساختاری حاصل آید، با مفهوم برتری و اقتدار توأمان خواهد شد؛ چرا که سلسله‏ مراتب موجود در ساختار، بنیان خود را از اقتدار موجود در آن می‏‌گیرد. بر این پایه همیشه تحصیل امنیت در ساختار اجتماعی دغدغه‌‏ی انسان‏ بوده و به بیانی رساتر داشتن امنیت به نیاز اجتماعی انسان تبدیل شده است؛ نیازی که در راه حصول آن انسان‏ تا آن‏جا پیش رفته‏ که بخشی از حقوق خود را جهت پاسخ به آن نادیده انگاشته‏ است. با توجه به نگرش اسلامی نیز در آیات متعددی بر ضرورت وجود امنیت در زندگی اجتماعی تأکید شده و بر همین اساس «امنیت نخستین و مهم‏ترین شرط یک زندگی سالم و اجتماعی است». در روایات اسلامی به امنیت به‌‏عنوان عاملی که وظیفه‏‌ی حکومت‏‌ها تأمین حداکثری آن است، اشاره شده است؛ امیرالمؤمنین (ع) فلسفه‏‌ی وجودی حکومت را فراهم ساختن امنیت ملی می‏داند که از هر طریقی (به‌‏وسیله‏‌ی نیروهای مسلح) باید تأمین شود. براساس مجموع آموزه‏‌های اسلامی می‏توان در راستای ضرورت وجود امنیت برای جامعه‏‌ی اسلامی دو اصل کلی زیر را مورد توجه قرار داد: «۱. ارزش امنیت و منزلت حافظان آن؛ ۲. لزوم شدت عمل در برابر آرامش‏‌ستیزی و برهم زدن امنیت».این دو اصل در کنار یکدیگر جایگاه امنیت در زندگی اجتماعی را ایجاد کرده و از وجود آن صیانت خواهند کرد.