نویسنده: علی بهادری جهرمی.
چکیده:
موضوعی که این مقاله به آن میپردازد این است که چگونه هوش مصنوعی می‌تواند به بهبود فرایند قانون‌گذاری کمک کند. از جمله کاربردهای احتمالی هوش مصنوعی در قانون‌گذاری می‌توان به فرصت‌های موجود در سه حوزه فنّ قانون‌گذاری، فرایند قانون‌گذاری و نظارت بر قانون‌گذاری اشاره کرد. به علاوه، این پژوهش به چالش‌ها و تهدیدهای هر حوزه پرداخته و کاربردهای احتمالیِ فناوری نوینِ هوش مصنوعی را نیز ارائه میکند. نکته قابل توجه این است که تمامی پیشرفتهایی که تا به امروز در حوزه قانون‌گذاری و هوش مصنوعی حاصل شده است، هنوز در مراحل اولیه خود هستند و به طور کامل تکامل نیافته‌اند. حتی ممکن است آنقدر مقدماتی و ابتدایی باشند که نتوان آن‌ها را «پیشرفت» نامید. با این حال، تجربه فزاینده‌ای در طراحی سامانههای مبتنی بر داده و تدوین قوانین به صورت موازی وجود دارد. حتی اگر این سامانه ها لزوماً شامل عناصر و مؤلفه های هوش مصنوعی به معنای دقیق کلمه نباشند، می‌توان درس‌های ارزشمندی از چنین طرحهایی آموخت. بنابراین، برای هر یک از سه کاربرد احتمالی فوق الذکر، این مقاله «سامانه دیجیتالیِ قانون محیط زیست» را مورد پژوهشِ موردی قرار میدهد. این سامانه برخطِ حاوی دادههای دیجیتالی درباره قانون محیط زیست است که اولِ ژانویه ۲۰۲۴ در هلند به اجرا در آمد.
واژگان کلیدی: هوش مصنوعی، قانون‌گذاری، تکنیک قانون‌گذاری، فرایند قانون‌گذاری، ارزیابی قانونی، سامانه دیجیتالیِ قانون محیط زیست.
